Prva stranaPrva stranaPrva stranaPrva stranaPrva strana
Nazad
 

Razvijanje komunikativnih sposobnosti u dvojezičnim grupama

   
     
 

Koordinator projekta
Joo - Horti Livia, psiholog

 
     
 
 

Teorijska osnova

Dete po teoriji Čomskog u procesu usvajanja jezika učestvuje stvaralački, a njegovo okruženje mu pomaže da to učini i tako iskoristi sposobnost kojom ga je priroda obdarila. Deca su prirodno rođeni programirana za jezik i on razvija kod deteta na isti način kao što se razvijaju i druge biološke funkcije, npr : razvoj motorike.

Detetu je urođen mehanizam za usvajanje jezika i program koji sadrži univerzalne principe svih ljudskih jezika. Oni omogućuju detetu da otkrije strukturu i pravila svog maternjeg jezika. Da bi taj mehanizam proradio detetu je potrebno da čuje uzorke jezika u svom okruženju kako bi dobilo ulazni jezički materijal koji će obraditi pomoću programa koji sadrži univerzalne principe svih ljudskih jezika. Ako su od ranog uzrasta prisutna dva ili više jezika u podjednakoj meri, dete postaje dvo ili višejezično kao što je to primer u dvojezičnim porodicama.

Organizacija programa

Osnova za organizaciju nam je dvojezični porodični model. Radi postizanja tog cilja u tim grupama paralelno rade dve vaspitačice, jer tako deca upotrebu jednog i drugog jezika vezuju za osobe, što je posebno važno kad su u pitanju mlađa deca. Vaspitači ne menjaju jezik, svako se obraća deci na svom jeziku dok dete ima slobodu da se vaspitačima obraća na jeziku po svom izboru. Vaspitači svaki dan neizmenično izvode različite aktivnosti na srpskom i na mađarskom jeziku bez prevoda i tako podstaći dete na intelektualni napor kod usvajanja nematernjeg jezika. U školskoj 2002- 2003. god smo imali pet dvojezičnih grupa u našoj ustanovi. Prvenstveno želimo organizovati grupe po ovim principima od mlađeg uzrasta, jer najbolji efekat se postiže nakon tri, četri godina rada u ovakvim uslovima.

Ciljevi programa

Realni cilj koji smo postavili za decu koji tri ili više godina učestvuju u ovakom organizovanom radu je dominantna dvojezičnost. Kod te dvojezičnosti dete se na jednom tzv. maternjem jeziku odlično služi i to može biti dobra osnova za dalje školovanje na tom jeziku. Drugi jezik dete razume i u različitim situacijama ga koristi.

Rezultati programa

Nakon treće godine realizacije projekta rezultati su ohrabrujući.Rezultati ankete koji su popunjavali roditelji dece uključene u projekat i procenjivali rad u grupi i jezičku kompetenciju dece na oba jezika su pokazali da roditelji u potpunosti podržavaju ovakav oblik rada. Efikasnost programa su u 70, 9 % ocenili kao odličnu a ulogu vaspitača u razvijanju nematernjeg jezika su u 86,7 % procenili kao izuzetno značajnu. Jezičku kompetenciju svoje dece iz nematernjeg jezika svi su procenili kao nešto što se primetno razvijalo. Značajan pomak u razumevanju jezika su imala i ona deca koja su samo godinu dana bila uključena u dv grupe, dok se kod dece koja su više godina u ovim grupama pojavio i ekspresivan govor na nematernjem jeziku. Razvoj maternjeg jezika sve dece je na istom nivou kao kod vršnjaka u jednojezičnim grupama.